Sworzeń wahacza to niewielka część o ogromnym znaczeniu nie tylko dla naszego komfortu jazdy, ale również bezpieczeństwa na drodze. Prawidłowo działająca część przekazuje ruchy kierownicy na koła, a także utrzymuje koła we właściwej pozycji. W przypadku wybicia lub zerwania sworznia w zawieszeniu jednowahaczowym może dojść do ustawienia koła prostopadle do kierunku jazdy. Oznacza to całkowitą utratę kontroli nad autem oraz grozi poważnym wypadkiem z udziałem kilku samochodów.
Sworzeń i wahacz – co to za części oraz jaki mają wpływ na prowadzenie?
Sam wahacz to dosyć nieskomplikowana część. Jest to w istocie kawałek metalu lub aluminium o zróżnicowanym kształcie, którego zadaniem jest połączenie koła z nadwoziem. Wahacz umożliwia również montowanie tulei oraz sworznia – części dbających o przekazywanie ruchu kierownicy na koła oraz amortyzację wstrząsów. W efekcie zespół wahacza odpowiada za utrzymanie kierunku jazdy, kontrolę skrętu, regulację pozycji kół oraz eliminację wibracji – za większość tych funkcji odpowiada właśnie sworzeń wahacza. Ten przegub kulowy ustawiony jest pionowo i tkwi w zwrotnicy koła, dzięki czemu kierowca może zachować kontrolę nad autem. W skrajnym przypadku, gdy dochodzi do zerwania sworznia podczas dynamicznej jazdy, może dojść do sytuacji, w której koło ustawia się pod kątem prostym do kierunku toczenia. Nagła utrata kontroli na autostradzie lub podczas wykonywania manewrów przy prędkości przekraczającej 60 kilometrów na godzinę to niestety gwarancja wypadku.
Uszkodzony sworzeń wahacza objawy
Ze względu na kluczową rolę, jaką odgrywa sworzeń wahacza, kierowca, który napotka opisane poniżej objawy, powinien bezzwłocznie zgłosić się do warsztatu. Jazda z uszkodzonym sworzniem to nie tylko stale rosnące ryzyko wypadku, ale również czynnik prowadzący do uszkodzeń kolejnych elementów układu jezdnego.
- Charakterystycznym objawem uszkodzonego sworznia lub wahacza jest stukot dobiegający od strony jednego z kół. Wraz z hałasem mogą pojawić się drgania, które przenoszą się na inne elementy układu jezdnego oraz sterowniczego. Przez to w niektórych przypadkach można wyczuć uszkodzony sworzeń za pośrednictwem kierownicy. Rytmiczne hałasy zwykle pojawiają się podczas skręcania, nagłego hamowania oraz przyspieszania.
- Kolejny ważny znak, pomagający wykryć uszkodzenie sworznia, to luzy na kole, które mogą prowadzić do zmiany toru jazdy. Jeżeli samochód stale zbacza z obranego kierunku, może być to znak, że sworzeń wahacza nie utrzymuje koła we właściwej pozycji, co wymaga od kierowcy stałego korygowania toru jazdy. W przypadku tego objawu warto pamiętać, że może on świadczyć również o niewłaściwej zbieżności kół lub nieprawidłowym działaniu innych elementów zawieszenia.
- Gdy ruch kierownicy nie odpowiada zmianie pozycji kół, najprawdopodobniej mamy do czynienia z uszkodzeniem sworznia wahacza lub uszkodzeniem innego, ważnego dla bezpieczeństwa elementu układu sterowania. Brak reakcji na niewielkie ruchy kierownicą i problemy z precyzyjnym wykonywaniem manewrów oznacza konieczność naprawy bądź wymiany sworznia. Również nietypowe zużycie ogumienia może wskazywać na usterkę sworznia. Gdy koła utraciły zbieżność, jedno z nich będzie znacznie szybciej zdzierało warstwę ogumienia w stosunku do drugiego.
Wymiana sworznia wahacza
Ze względu na funkcję, jaką pełni sworzeń wahacza niezalecana jest samodzielna wymiana tego elementu. Najlepszym rozwiązaniem jest oddanie samochodu w ręce specjalistów. Ocenią oni rozmiar szkód, zidentyfikują problem i zdecydują, które elementy należy poddać regeneracji, a które trzeba bezzwłocznie wymienić. Co więcej, fachowcy łatwiej poradzą sobie z potencjalnymi niespodziankami, takimi jak skorodowane wahacze lub zapieczone śruby.
Sworzeń wahacza cena
Pomimo ważnej roli, sworzeń wahacza nie jest wyjątkowo drogą częścią. W zależności od modelu samochodu musimy się przygotować na wydatek od kilkudziesięciu do około 200 złotych. Warto jednak pamiętać, że jeżeli jeden sworzeń potrzebuje wymiany, zazwyczaj jego odpowiednik przy drugim kole może wkrótce zacząć sprawiać problemy. Z tego powodu – podobnie jak inne elementy występujące parami – sworzeń powinien być zmieniony przy obydwu wahaczach jednocześnie.